Artykuły

Czy masz właściwą ilość żelaza w organizmie? Czy powinieneś zażywać suplementy zawierające żelazo? Dowiesz się z wyniku analizy pierwiastkowej włosów (APW).
O żelazie w punktach.
1. Żelazo po tlenie, krzemie, glinie jest czwartym najbardziej rozpowszechnionym pierwiastkiem na kuli ziemskiej.
2. Żelazo spożyte w pokarmach lub suplementach trafiając do żołądka, w którym jest kwaśne środowisko, utlenia się do Fe+3. Dlatego wraz z suplementami żelaza należy spożywać odpowiednie ilości związków redukujących, np. witaminy C (kwasu L-askorbinowego).
3. Przyswajanie żelaza zmniejszają sole wapnia, fosforu, mleko, sery, herbata (tanina), kawa i fityniany znajdujące się w nasionach zbóż. Nadmiar w pokarmach jednego z takich pierwiastków jak wapń, cynk, mangan i żelazo powoduje blokowanie przyswajania innych pierwiastków tej grupy. Nie wolno popijać suplementów żelazowych napojami typu Cola lub zażywać ich po posiłkach bogatych w fosforany, jak np. ryby.
4. W organizmie człowieka znajduje się od trzech do pięciu gramów żelaza. Około 70% tej ilości jest związane w krwi, głównie w postaci hemoglobiny. W mięśniach żelazo wchodzi w skład mioglobiny, czerwonego barwnika mięśni pełniącego funkcję przenoszenia tlenu wewnątrz komórki.
5. Ogólnie można przyjąć, że zależnie od czynników modulujących bio-przyswajalność, wchłanianie żelaza waha się od 5 do ok. 25%
6. Żelazo występuje w organizmie w następujących związkach:
• hemoproteiny: hemoglobina, mioglobina, cytochromy, enzymy;
• transferyna (β-globulina osocza): laktoferyna, laktotransferyna z wydzielin zewnątrzkomórkowych (mleko, łzy, sok trzustkowy) i z wydzielin wewnątrzkomórkowych (leukocyty);
• ferrytyna, białko będące podstawowym magazynem „rozpuszczalnego” żelaza w komórkach;
• hemosyderyna, trwałe połączenie żelaza z białkiem;
• enzymy zawierające żelazo: katalaza, peroksydaza,
reduktaza rybonukleotydowa, dehydrogenaza bursztynianowa, oksydaza cytochromowa i inne;
• pośrednia pula żelaza: chelatowe kompleksy z nisko-cząsteczkowymi związkami: z cytrynianami, nukleotydami, aminokwasami, cukrami itd.
7.Żelazo staje się nośnikiem tlenu w organizmie w chodząc w skład hemoglobiny w czerwonych krwinkach.
8.Każda żywa komórka dla utrzymania procesów metabolicznych potrzebuje m. in. żelaza. Bez niego komórka obumiera.
9.Niedobór żelaza powoduje wiele niekorzystnych skutków zdrowotnych jak; spadek sprawności fizycznej, obniżenie możliwości koncentracji i sprawności umysłowej, niesprawność pamięci i zły nastrój, zmniejszenie odporności na przeziębienia i infekcje lub zaburzenia rytmu pracy serca. Charakterystycznym objawem niedoboru żelaza jest, łaknienie spaczone, czyli apetyt na produkty nie zaliczane do pokarmów, jak krochmal, lód, tynk i inne.
10. Szczególnie na niedobory żelaza narażone są dzieci, dziewczęta (odchudzające się) i kobiety z powodu utraty krwi w cyklach miesiączkowych, kobiety w ciąży, kobiety po menopauzie, sportowcy uprawiający sporty wytrzymałościowe a zwłaszcza osoby starsze, uprawiające takie sporty. Ponieważ żelazo jest niezbędne do rozwoju i funkcjonowania mózgu w wypadku jego braku w okresie płodowym i niemowlęcym następuje niedorozwój umysłowy i niedorozwój fizyczny z zaburzeniem koordynacji wzroku i rąk.

mgr Aleksandra Wilkos
Dietetyk NZOZ Biomol-Med Sp. z o.o.