Artykuły

O selenie w punktach.

11/11/2020

1. Selen został odkryty w roku 1817 przez J. J. Berzeliusa. Selen zawsze występuje razem z tellurem. Nazwa selenu pochodzi z greki i oznacza Księżyc. Nazwa telluru pochodzi z łaciny i oznacza Ziemia.

2. Selen jest zaliczany do mikroelementów niezbędnych, to oznacza, że bez niego zagrożony jest przebieg procesów metabolicznych. Musimy go pozyskiwać z pożywienia. Selen występuje w ziarnach zbóż, w jajach, mięsie, nabiale, rybach. Ilość selenu w produktach spożywczych zależy od zawartości selenu w glebie i wodzie. Środowisko naturalne w Polsce jest ubogie w selen.

3. Biodostępność selenu zależy od jego formy chemicznej. Najwyższą przyswajalność ma selen pozyskiwany z drożdży. Wchłanianiu selenu pomagają białka i witaminy E, A, i C. Selenu z witaminą E tworzy synergiczny duet opóźniający wolno-rodnikowe procesy starzenia się i przyspieszający regenerację organizmu po chorobach i kontuzjach.

4. Od ilość selenu i witaminy B6 w organizmie zależny sprawność najważniejszego enzymu antyoksydacyjnego każdej komórki, peroksydazy glutationowej. Szczególnie jest on ważny dla prawidłowego funkcjonowania erytrocytów (czerwonych krwinkach) i sprawności błon komórkowych.

5. Selen jest konieczny dla właściwego funkcjonowania układu odpornościowego. Jeżeli organizm zostaje zaatakowany przez bakterie, wirusy, grzyby początkowo dochodzi do tkankowych zmian zapalnych. Dzięki temu układ immunologiczny lokalizuje miejsca, w którym pojawił się patogen. Następnie włącza się układ białokrwinkowy (leukocytowy). Najważniejszą rolę pełnią limfocyty T i B oraz makrofagi (krwinki białe). Limfocyty T i B powstają w szpiku kostnym, a zmagazynowane są w węzłach chłonnych. Pochodzą one z tych samych komórek macierzystych. Grasica „decyduje” ile powstaje limfocytów w postaci T lub B. Komórki B biorą udział w natychmiastowych reakcjach układu immunologicznego (tzw. humoralnych), natomiast komórki T w odpowiedzi późnej (tzw. komórkowej). Limfocyty T dzielą się na T4 (pomocnicze) i T8 (supresorowe/hamujące i cytotoksyczne/naturalni zabójcy). Efektywność/szybkość pracy limfocytów T jest zależna od interferonu, białka wydzielanego przez zaatakowane przez wirusy komórki. Interferon zwiększa odporność zdrowych komórek na atak wirusów i hamuje namnażanie się wirusów w zainfekowanych komórkach. Gorączka i bóle mięśni są skutkiem produkcji interferonów podczas infekcji.
Do biosyntezy interferonu przez komórki, konieczny jest selen. Dieta bogata w selen, witaminy: D3, E, A, C , błonnik rozpuszczalny, sprzyja produkcji interferonu.

6. Niedobór selenu objawia się powiększeniem i niewydolnością serca. Selen chroni serce przed niszczącym działaniem wolnych rodników.

7. Niedobór selenu prowadzi do powstania wola i niedoczynności tarczycy. Selen jest niezbędny dla prawidłowej pracy tarczycy. Wraz z jodem, cynkiem, żelazem, witaminami E, D3, C, B12, beta karotenem, likopenem, pełnowartościowym białkiem i NNKT reguluje wszystkie funkcje tarczycy.

8. Selen chroni przed depresją, przemęczeniem i niepotrzebną nerwowością.

9. Suplementacja selenem pomaga w leczeniu chorób autoimmunologicznych. Podawanie selenu chorym na reumatoidalne zapalenie stawów łagodzi objawy choroby w prawie połowie przypadków. Selen wspomaga leczenie astmy.

10. Prawie 50% selenu u mężczyzn kumuluje się w jądrach i gruczołach płciowych. Brak selenu przyczynia się do męskiej bezpłodności i słabszej sprawności seksualnej.

11. Selen chroni przed zmianami nowotworowymi. Zmniejsza ryzyko występowania wszystkich nowotworów, ale przede wszystkim piersi, wątroby, prostaty, jelita grubego i płuc. Selen zmniejsza ryzyko zachorowania na raka płuc przez palaczy.

12. Niedobór selenu u kobiet w ciąży może powodować nieodwracalne zmiany płodu, zwiększa ryzyko pojawienia się u dziecka chorób serca i wątroby.

13. Regularna suplementacja witaminą E może zmniejszyć objawy niedoboru selenu.

14. Kobalt z witaminy B12 wspomaga antyoksydacyjne działanie selenu.

15. Witamina B12 chroni przed toksycznym działaniem zbyt dużej ilości spożywanego selenu.

16. Witamina C może regulować/stabilizować przemianę selenu.

17. Selen chroni przed intoksykacją arsenem, który może być w ryżu) i rtęcią, która może w rybach.

18. Nadmiar selenu jest szkodliwy. Przekroczenie dawki 400 mcg na dobę może prowadzić do objawów zatrucia.

19. Selen i cynk u pacjentów z chorobą Alzheimera
A comparison of hair and serum trace elements in patients with Alzheimer disease and healthy participants
Emine Rabia Koç Atilla Ilhan Zübeyde, Aytürk Burcu Acar Turk J Med Sci. 2015; 45 (5): 1034-9.
Wstęp / cel: Określenie, czy istnieje różnica między stężeniem pierwiastków śladowych w surowicy i włosach u pacjentów z chorobą Alzheimera (AD) i osób zdrowych.

Materiały i metody: Poziom miedzi, selenu, cynku, magnezu, manganu i żelaza we włosach i surowicy mierzono metodą spektrometrii mas z plazmą sprzężoną indukcyjnie u pacjentów z AZS i osobami zdrowymi, a uzyskane wyniki porównano statystycznie.
Wyniki: Średnie poziomy selenu i cynku we włosach pacjentów z chorobą Alzheimera były znacznie niższe niż poziomy stwierdzone u uczestników kontrolnych (P <0,05). Pacjenci z chorobą Alzheimera mieli znacząco wyższe średnie poziomy miedzi i manganu we włosach niż osoby kontrolne. Nie było istotnych różnic między pacjentami z chorobą Alzheimera a grupą kontrolną w odniesieniu do poziomu żelaza we włosach i magnezu (P> 0,05). Poziomy pierwiastków śladowych we włosach i surowicy krwi (miedź, selen, cynk, magnez, mangan i żelazo) u pacjentów z chorobą Alzheimera nie wykazywały znaczącej różnicy.

Wniosek: niektóre poziomy pierwiastków śladowych mogą ulec zmianie u pacjentów z chorobą Alzheimera. Analiza poziomu pierwiastków we włosach może być bardziej przydatna niż analiza krwi.

Twój koszyk
Zamawiam