Artykuły

Lukrecja gładka należy do roślin z rodziny motylkowatych. Jej nazwa rodzajowa – glycyrrhiza glabra – oznacza mniej więcej tyle, co „słodki korzeń”. I rzeczywiście – korzeń lukrecji to jeden z najsłodszych surowców na świecie. Pod tym względem przewyższa nawet cukier, od którego jest aż 50 razy słodszy! Lukrecja posiada też inne interesujące właściwości. Jej cennych ekstraktów warto szukać zwłaszcza w kosmetykach nawilżających i ochronnych.
Korzeń lukrecji jest źródłem glicyryzyny i flawonoidów. Kwas glicyryzynowy, czyli glicyryzyna to glikozyd saponinowy kwasu glikuronowego i kwasu glicyretynowego, który kumuluje się w korzeniu lukrecji w stężeniu 2-25%. To właśnie glicyryzyna nadaje lukrecji słodki smak, ale też wyposaża ją w szereg innych prozdrowotnych i pielęgnacyjnych właściwości.

W farmacji glicyryzyna stosowana jest jako naturalny środek słodzący, ale też substancja pomocnicza w leczeniu wrzodów żołądka, stanów zapalnych wątroby, obrzęków czy też nadciśnienia. Bardzo obiecująco przedstawia się działanie pielęgnacyjne glicyryzyny, co przemysł kosmetyczny wykorzystuje do produkcji kosmetyków o właściwościach antybakteryjnych, antycellulitowych oraz nawilżających. Dzięki wbudowanemu fragmentowi cukrowemu, glicyryzyna ma wysokie zdolności wiązania wody, dlatego jej dodatek w składzie kosmetyków zasadniczo wpływa na ich intensywność zatrzymywania wody w naskórku. Glicyryzyna wspomaga ponadto mikrokrążenie oraz przepływ limfy, zmniejszając obrzęki i eliminując cellulit wodny. Z kolei ściągające właściwości glicyryzyny mają zastosowanie w produkcji kosmetyków regulujących wydzielanie sebum, przeznaczonych do cer z łojotokiem. Jakby tego było mało, glicyryzyna wybiela i znajdziemy ją w składzie kosmetyków rozjaśniających oraz preparatów wybielających zęby. Składową kwasu glicyryzynowego jest kwas glicyretynowy. Oba związki odpowiadają za działanie antyalergiczne, immunostymulujące, przeciwłojotokowe, antyzapalne, przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe, antyobrzękowe, redukujące zaczerwienienia, antyoksydacyjne i łagodzące.
Pozostałe czynne związki zawarte w korzeniu lukrecji, takie jak flawonoidy, triterpeny, polisacharydy, sole, olejki eteryczne, saponiny i aminokwasy, stanowią łącznie około 40-50% suchej masy ekstraktu z lukrecji. Największe znaczenie spośród nich mają flawonoidy, takie jak glabrydyna, glabren, hispglabrydyna, likwirytyna i izolikwirytyna.
Substancje te wykazują silne właściwości przeciwutleniające, antyseptyczne, przeciwzapalne oraz antyrodnikowe. Antyoksydacja zachodzi tu wyjątkowo skutecznie w przypadku wolnych rodników wytwarzanych pod wpływem promieniowania ultrafioletowego. Innymi słowy, ekstrakt z lukrecji przeciwdziała oksydacyjnemu stresowi skóry, a więc spowalnia zachodzące w jej strukturach procesy starzenia się.
Mineralne.

Saponiny zawarte w lukrecji wykazują działanie przeciwzapalne podobne do adenokortykotropiny i dezoksykortykosteronu. Wykazują działanie przeciwreumatyczne i przeciwartretyczne. Saponiny nie wykazują jednak działań ubocznych charakterystycznych dla ACTH i kortykosteronu. Przyśpieszają i nasilają syntezę interferonu.
Ekstrakt alkoholowy z korzenia lukrecji wyraźnie hamuje rozwój Staphylococcus aureus, Streptococcus mutans, Mycobacterium sp. i Candida albicans. Za granicą wyciągi z lukrecji są zalecane do leczenia choroby Simmonds'a, nowotworów niszczących przysadkę mózgową, zaniku kory nadnerczy, stwardnienia rozsianego, choroby Addisona, reumatyzmu, chorób alergicznych i astmy.

Wyciągi z lukrecji przyśpieszają gojenie wrzodów żołądka. Składniki lukrecji chronią wątrobę przed marskością i stłuszczeniem, a także toksycznym wpływem węglowodorów i metali ciężkich, obniżają stężenie diglicerydów, zapobiegają powstawaniu nadtlenków i wolnych rodników, przyśpieszają usuwanie wolnych rodników z ustroju. Działają wykrztuśnie, przeciwbakteryjnie, żółciopędnie, rozkurczowo i moczopędnie. Lukrecja hamuje reakcje autoagresji, dlatego można ją z powodzeniem stosować w terapii chorób autoimmunologicznych, np. łuszczycy. Z uwagi na ochronne i przeciwzapalne działanie na wątrobę warto polecać lukrecję w terapii wirusowego i toksycznego zapalenia wątroby.

Lukrecja jest jedną z najstarszych roślin stosowanych w nieżytach dróg oddechowych.

Preparaty lukrecjowe są silne i efektywne w działaniu. Przedawkowane lub stosowane zbyt długo i bez przerw prowadzą do powstania obrzęków, zawrotów i bólu głowy, zaburzeń rytmu serca oraz nadciśnienia. Nie należy stosować lukrecji w okresie ciąży i karmienia piersią. Nie powinno się przyjmować większych dawek lukrecji dłużej niż cztery tygodnie.

Odwar z korzenia lukrecji
Składniki:
Korzeń lukrecji 30,0g
Woda 200,0 ml
Wysuszone i rozdrobnione korzenie zalewamy wodą. Następnie delikatnie gotujemy przez 3 min. Następnie studzimy i przelewamy płyn. Pijemy pół szklanki odwaru 3-4 razy dziennie.

Ekstrakt z korzenia lukrecji
Składniki:
Korzeń lukrecji 45,0 g
Woda 150,0 ml
Wysuszone i rozdrobnione korzenie zalewamy wodą w ilości 100 ml wody. Następnie delikatnie gotujemy (nie uzupełniać wyparowanej ilości wody) około 10 minut. Gotowy wywar przecedzamy przez sito i odstawiamy w osobnym garnczku, natomiast pozostałą masę korzeni ponownie zalewamy 50 ml wody i znów gotujemy 5 minut, po czym wywar przelewamy przez sito. Otrzymany drugi wywar łączymy z wywarem pierwszym. Pijemy pół szklanki odwaru 3-4 razy dziennie lub wykorzystujemy do wytwarzania kosmetyków, np. do włosów.